Biuletyn Informacji Publicznej RPO

Ochrona osób poszkodowanych w wyniku bezprawnej rejestracji działalności gospodarczej jest niewystarczająca. Świadczą o tym skargi kierowane do Biura RPO, a także informacje prasowe. Nieuczciwi przedsiębiorcy, często bez zgody i wiedzy obywateli, rejestrują działalność gospodarczą pod cudzym adresem np. w celu dokonania oszustw w rozliczeniu podatku VAT, zaciągnięcia kredytu czy też innych zobowiązań. Procedura wykreślenia nieprawidłowego wpisu z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG) jest długotrwała, a skutki działań nieuczciwego przedsiębiorcy są niejednokrotnie trudne do odwrócenia.
W maju 2016 r. zacznie obowiązywać nowelizacja ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, która miała rozwiązać opisane problemy. Zgodnie z nowymi przepisami, przedsiębiorca ma obowiązek posiadać tytuł prawny do nieruchomości, której adres podlega wpisowi do CEIDG. Do wniosku o wpis nie musi jednak dołączać dokumentu potwierdzającego jego prawa do nieruchomości. Przedsiębiorca powinien przedstawić organowi ewidencyjnemu taki dokument, ale tylko na wezwanie. W przeciwnym razie zostanie wykreślony z CEIDG.
Rzecznik ma wątpliwości, czy nowe regulacje będą skutecznie przeciwdziałać przypadkom bezprawnej rejestracji działalności gospodarczej i czy rzeczywiście zwiększą poziom ochrony obywateli.
Skala problemu jest znacząca. Według informacji zawartych w uzasadnieniu do ustawy nowelizującej, Minister Gospodarki wszczynał rocznie kilka tysięcy postępowań o wykreślenie nieuczciwego przedsiębiorcy z powodu podania fałszywych danych adresowych. Rzecznik Praw Obywatelskich zwrócił się do Ministra Rozwoju o ocenę nowych rozwiązań prawnych.