Biuletyn Informacji Publicznej RPO

• Członek „Solidarności” nie może należeć do innego związku zawodowego, poza NSZZ Rolników Indywidualnych „S”
• Wątpliwości wobec takiego przepisu statutu NSZZ „Solidarność” ma Rzecznik Praw Obywatelskich
• Art. 59 Konstytucji zapewnia bowiem każdemu wolność zrzeszania się w związkach zawodowych

Do RPO wpłynęła skarga związkowca NSZZ „Solidarność”, który kwestionuje zasadność paragrafu 8 ust. 3 statutu związku:członek tego związku nie może należeć do innego związku zawodowego zarejestrowanego w Polsce (z wyjątkiem NSZZ RI „Solidarność”).

Rzecznik podkreśla, że Konstytucja w art. 59 zapewnia każdemu wolność zrzeszania się w związkach zawodowych. Decydująca jest wola jednostki co do przynależności do związku.

Na gruncie przepisów powszechnie obowiązujących nie ma natomiast regulacji ograniczających przynależność do kilku związków zawodowych. Można więc mieć wątpliwości co do celowości obowiązywania tego przepisu statutu.

(W latach 1980-1981 do NSZZ „Solidarność” wstępowali członkowie dotychczasowych związków zawodowych, kontrolowanych przez władze PRL, a także członkowie PZPR.  NSZZ „Solidarność” liczył wtedy niemal 10 mln członków)

Inny zarzut związkowca dotyczy wymogu wobec członków NSZZ „Solidarność” wyrażenia zgody na potrącanie składki członkowskiej z wynagrodzenia przez pracodawcę.

Deklaracja członkowska faktycznie nie przewiduje opcji samodzielnego opłacania składek przez członka związku, co może prowadzić do przekonania, że nie ma on takiej możliwości – podkreśla RPO. Tymczasem, zgodnie z ustawą z 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych pracodawca - na pisemny wniosek zakładowej organizacji związkowej i za pisemną zgodą pracownika - jest obowiązany pobierać z wynagrodzenia pracownika składkę związkową w zadeklarowanej przez niego wysokości. Zgoda taka powinna mieć charakter dobrowolny.

Według RPO zasadne byłoby zatem rozważenie zmiany deklaracji członkowskiej.

O stanowisko w obu tych kwestiach do przewodniczącego Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” Piotra Dudy zwrócił się zastępca RPO Stanisław Trociuk.

VII.611.3.2018