Biuletyn Informacji Publicznej RPO

W wielu polskich miastach ogrody działkowe stały się miejscem, gdzie schronienie znalazły osoby, których okoliczności zmusiły do opuszczenia własnego mieszkania. Po spotkaniu regionalnym w Poznaniu RPO zwrócił się w lutym do członków rządu z pytaniem o sytuację osób, które zamieszkały ma działkach w całorocznych altanach przekazując np. swoje mieszkania w bloku dzieciom. Teraz Polski Związek Działkowców chce pozbawić ich praw do działek, ponieważ ich altany mają ponadnormatywną wielkość. W taki sposób osobom tym grozi bezdomność. 

W odpowiedzi na wystąpienie wiceminister w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Elżbieta Bojanowska poinformowała Rzecznika, że jeżeli chodzi o ustawę o rodzinnych ogrodach działkowych, na podstawie której swoje uchwały podejmuje Polski Związek Działkowców, to znajduje się ona w gestii Ministra Infrastruktury. Dlatego wszelkie ewentualne zmiany legislacyjne w tym zakresie mogą zostać przeprowadzone jedynie w tym resorcie.

Minister Rodziny stale monitoruje natomiast sytuację osób już bezdomnych, szczególnie tych przebywających poza placówkami, w tzw. miejscach niemieszkalnych, do których należą m.in. pustostany, domki i altany działkowe.
Zgodnie z danymi zawartymi w sprawozdaniu z Ogólnopolskiego badania liczby osób bezdomnych, przeprowadzonego w nocy z 21 na 22 stycznia 2015 r., na terenie ogrodów działkowych przebywa 6 316 osób (jednak tylko w województwie kujawsko-pomorskim w badaniu uwzględniono wszystkie osoby przebywające na działkach, również te zamieszkujące domy – ogrzewane, posiadające pełny węzeł sanitarny oraz dostęp do prądu; w pozostałych województwach nie brano pod uwagę takich osób i rodzin, ponieważ zamieszkując lokal mieszkalny nie spełniają kryteriów definicji osoby bezdomnej zawartej w ustawie o pomocy społecznej).

Według informacji przekazywanych Wojewodom przez ośrodki pomocy społecznej najczęstsze powody zamieszkiwania na działkach to:

• brak uprawnień do przydziału mieszkań z zasobów gminy,
• brak wystarczających środków na zakup lub wynajem mieszkania na otwartym rynku,
• niechęć dzielenia mieszkania z innymi członkami rodziny.

Jak wskazała min. Bojanowska pracownicy socjalni prowadzą stały monitoring warunków bytowych osób zamieszkujących ogródki działkowe.

Minister zapewniła jednocześnie, że każdej osobie znajdującej się w sytuacji kryzysowej, jaką jest utrata schronienia, zostanie udzielona niezbędna pomoc przez zobowiązane do tego jednostki organizacyjne pomocy społecznej.