Biuletyn Informacji Publicznej RPO

• TVP odmówiła akredytacji fotoreporterom „Gazety Wyborczej” i „Tygodnika Podhalańskiego” na tzw. „Sylwestra Marzeń” w Zakopanem – oba media krytykowały ten koncert
• Odmowa akredytacji mogła mieć na celu tłumienie krytyki prasowej, co jest karalne – ocenia RPO
• A utrudnianie krytyki prasowej polega m.in. na selekcjonowaniu dostępu dziennikarzy do wydarzeń

Takie działania publicznego nadawcy mogą ograniczać wolności pozyskiwania i rozpowszechniania informacji dla obywateli, która jest fundamentem demokratycznego państwa. Nie ma to żadnego uzasadnienia na gruncie obowiązującego prawa – napisał Adam Bodnar do prezesa TVP Jacka Kurskiego, prosząc o wyjaśnienia.

Prasa poinformowała o nieudzieleniu przez TVP akredytacji fotoreporterom obu mediów na relacjonowanie koncertu organizowanego przez nadawcę publicznego 31 grudnia 2019 r. w Zakopanem. Decyzja ta nie została uzasadniona. Jak wynika z informacji prasowych, reporterzy obu gazet publikowali krytyczne informacje dotyczące organizacji koncertu i decyzji TVP w tym zakresie.

Prawo nie reguluje kwestii akredytacji. Obowiązek jej posiadania powinien być zatem jedynie wymogiem formalnym, który ma na celu ułatwienie pracy dziennikarzom poprzez zwolnienie ich z opłat lub umożliwienie wstępu do specjalnie wyznaczonych stref. - Nie może być on jednak wykorzystywany do tłumienia krytyki prasowej, poprzez selektywne i subiektywne udzielanie akredytacji jedynie wybranym przedstawicielom mediów – wskazuje RPO.

Dlatego obie decyzje mogą prowadzić do naruszenia art. 44 ust. 1 Prawa prasowego, który stanowi: "Kto utrudnia lub tłumi krytykę prasową - podlega grzywnie albo karze ograniczenia wolności". Utrudnianie krytyki prasowej to m.in. selekcjonowanie dostępu dziennikarzy do wydarzeń i przeszkadzanie w zbieraniu materiałów przed publikacją. Do przestępstwa dochodzi już w chwili  podjęcia tych działań, bez względu na to czy sprawca osiągnął zamierzony efekt.

W ocenie Rzecznika decyzje te mogą prowadzić do naruszenia wolności prasy, słowa, wyrażania poglądów i prawa do społecznie pożądanej krytyki. Chodzi też  o prawo obywateli do informacji o działalności organów władzy publicznej oraz osób pełniących funkcje publiczne.

VII.564.5.2020