Biuletyn Informacji Publicznej RPO

- To co się dzieje w sądach, mogę ocenić oczami patologa. A to dlatego, że ci, którzy są z działań sądów zadowoleni, nie zwracają się do rzecznika. Robią to tylko ci, którzy są niezadowoleni. Skargi wpływające do RPO na szeroko pojęty wymiar sprawiedliwości podzieliłbym na trzy grupy. Pierwsza, to są skargi na sprawność postępowania, czyli z reguły jego przewlekłość. Druga grupa, to są skargi na kulturę postępowania, czyli skargi na to, co się dzieje na sali sądowej, a więc chodzi w nich przede wszystkim o stosunek sędziego do stron postępowania. Trzecią grupę stanowią skargi, których autorzy wyrażają niezadowolenie z wyroku, gdyż twierdzą, że jest on niesprawiedliwy. Oczywiście trudno mówić o reprezentatywności tych ocen. Jednak patrząc z perspektywy lat, stwierdzić trzeba, że skarg na przewlekłość jest w tej chwili mniej niż w latach ubiegłych, co trochę dziwi – mówił zastępca rzecznika praw obywatelskich Stanisław Trociuk podczas debaty na temat reformy wymiaru sprawiedliwości zorganizowanej przez Dziennik Gazetę Prawną 23 sierpnia br.

Rzecznik podkreślił, że oceniając obecną sytuację przez pryzmat skarg kierowanych do rzecznika, głównym problemem polskiego wymiaru sprawiedliwości jest właśnie wzrost liczby spraw wpływających do sądów. W 2009 r. było to ok. 10 milionów spraw, w tej chwili ta liczba sięga już ok. 16 milionów. Nad tym problemem powinien się pochylić prawodawca i znaleźć takie rozwiązania, które dużą część tych spraw, bez uszczerbku dla ochrony praw jednostki, wyprowadzą z sądów. Jeśli udałoby się to uczynić, to prawdopodobnie rozwiązałoby to także szereg innych problemów, które dotyczą funkcjonowania sądów.

Stanisław Trociuk odniósł się także do działalności Sądu Najwyższego. Z danych przedstawianych parlamentowi przez SN wynika, że jest to jeden ze sprawniej działających sądów w Europie.

- Możemy się oczywiście spierać o konkretne rozstrzygnięcia, poglądy w nich zawarte, ale generalnie, jeśli idzie o sprawność postępowania przed SN, to jest to naprawdę bardzo sprawna instancja sądowa. Ja więc nie widzę potrzeby wprowadzania w nim zmian o charakterze ustrojowym. Oczywiście można dyskutować o tym, czy nie należałoby np. wprowadzić zmian w zasadach dostępu do SN, ale to są kwestie punktowe, nie wymagające kompleksowej zmiany ustawy o Sądzie Najwyższym – zaznaczył Stanisław Trociuk.

W debacie wzięli również udział: Sędzia SN Michał Laskowski, Sędzia Sławomir Pałka, członek Krajowej Rady Sądownictwa, Sędzia Marek Celej, członek Forum Współpracy Sędziów, Bartosz Pilitowski, prezes Fundacji Court Watch oraz Zbigniew Kruger, adwokat.