Biuletyn Informacji Publicznej RPO

Na zaproszenie MSZ przebywał w Polsce (8 – 12 lutego br.) z okresową, rutynową wizytą Komisarz Praw Człowieka RE Nils Muižnieks. Spotkał się m.in. z przedstawicielami rządu, władzy ustawodawczej i sądowniczej, organizacji pozarządowych, instytucji publicznych, w tym z Rzecznikiem Praw Obywatelskich dr. Adamem Bodnarem. Na przełomie maja i czerwca ma przygotować raport dla Rady Europy o sytuacji praw człowieka w polskim porządku prawnym.

Podczas wizyty interesował się przede wszystkim trzema kwestiami: prawno-instytucjonalnymi ramami ochrony praw człowieka, wymiarem sprawiedliwości oraz ochroną praw kobiet i równością płci.

Mój ogólny komunikat pod adresem władz w Polsce brzmi: zwolnijcie. Konsultujcie zmiany z przedstawicielami społeczeństwa obywatelskiego, z organizacjami zawodowymi, dajcie czas partnerom międzynarodowymi, szanse, by wykonały swoją pracę – oświadczył Muižnieks na konferencji prasowej podsumowującej jego wizytę.

Komisarz praw człowieka RE zaznaczył, że jego uwagę zwróciła też sytuacja instytucji wspierających ochronę praw człowieka w Polsce. Jak mówił, jego niepokój budzi kwestia warunków, na jakich mógłby być uchylony immunitet prezesa NIK, Rzecznika Praw Obywatelskich i Rzecznika Praw Dziecka. Według niego niepokojące jest też ograniczenie budżetu Biura RPO.

Z kolei w wywiadzie udzielonym Ewie Siedleckiej w "Gazecie Wyborczej" komisarz stwierdził: Ombudsmani powinni mieć odpowiednie warunki do wykonywania swoich funkcji. RPO ubiegał się o pieniądze, które umożliwią mu wypełnianie zadań związanych z wykonywaniem konwencji o zapobieganiu torturom [wizytacja miejsc przymusowej izolacji jak więzienia czy szpitale psychiatryczne] i udostępnienie swojego biura dla osób niepełnosprawnych. Poruszyłem tę sprawę z marszałkiem Senatu [ustawa budżetowa jest w Senacie], który obiecał, że się tym zajmie.

RPO powinien mieć bezpieczeństwo działania. Przyglądałem się pracy nad doprecyzowaniem przepisów o uchylaniu immunitetu RPO czy szefa NIK. Uważam, że poprzeczka powinna być bardzo wysoko. Uchylenie nie może dotyczyć ustawowej działalności RPO, w tym wydawanych przez niego opinii, które ktoś uzna za niesłuszne ideologicznie. Mogłoby chodzić jedynie o poważne przestępstwa kryminalne.

Komisarz Praw Człowieka RE to niezależny organ Rady Europy, promujący poszanowanie praw człowieka oraz wiedzę na ich temat w państwach Rady Europy. Nils Muižnieks pełni tę funkcję od 2012 r.