Biuletyn Informacji Publicznej RPO

Rzecznik monitoruje trudności interpretacyjne powstałe na gruncie ustawy o pracownikach samorządowych i ustawy Kodeks wyborczy w kwestii biernego prawa wyborczego w wyborach wójta.

Przepisy ustawy o pracownikach samorządowych wprost stanowią, że osoba zatrudniona na podstawie wyboru może być jedynie osoba która nie była skazana prawomocnym wyrokiem sądu za umyślne przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego lub umyślne przestępstwo skarbowe. Z kolei według przepisów Kodeksu wyborczego nie ma prawa wybieralności osoba skazana prawomocnym wyrokiem na karę pozbawienia wolności za przestępstwo umyślne ścigane z oskarżenia publicznego lub umyślne przestępstwo skarbowe. W piśmiennictwie przeważają argumenty, że skazany nie powinien piastować urzędu wójta (burmistrza, prezydenta) ponieważ byłby jedynym spośród wszystkich pracowników samorządowych z powołania lub wyboru o łagodniejszym do spełnienia warunku niekaralności.

W opinii Rzecznika wskazane trudności interpretacyjne mogą powodować stan niepewności wśród pewnej grupy kandydujących, co może wpływać na decyzję o skorzystaniu przez nich z biernego prawa wyborczego. Zdaniem Państwowej Komisji Wyborczej, która również wypowiedziała się w tej sprawie, kwestia braku spójności przepisów ustawy o pracownikach samorządowych i Kodeksu wyborczego powinna być poddana pod rozwagę przez ustawodawcę.

Rzecznik zwrócił się z prośbą o rozważenie dokonania koniecznych zmian w prawie.