Biuletyn Informacji Publicznej RPO

Przepadek rzeczy może nastąpić tylko w przypadkach określonych w ustawie i tylko na podstawie prawomocnego orzeczenia sądu.

CO TO ZNACZY

Artykuł 46 nawiązuje bezpośrednio do prawa własności jednostki, uregulowanego w artykule 64 Konstytucji. Umieszczenie tej regulacji w podrozdziale dotyczącym wolności osobistych stanowi wzmocnienie instytucji prawa własności i wyklucza pozbawienie jednostki własności całości posiadanych przez nią dóbr.

Własność nie może być nikomu odebrania ani przez akt ustawodawczy, ani wykonawczy. Dopuszczalne jest natomiast wywłaszczenie (art. 21), które nie oznacza „przepadku rzeczy” w związku z konstytucyjnym nakazem „słusznego odszkodowania”, który rekompensuje utracone dobro.

Jedynie sądy poprzez prawomocne orzeczenia mogą orzekać o pozbawieniu własności, jeśli w danej sytuacji przewiduje to ustawa.