Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Przystąpienie do postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym w sprawie wniosku Prokuratora Generalnego dotyczącego legalności wyboru sędziów Trybunału Konstytucyjnego z dnia 2017-02-09.

Adresat:
Trybunał Konstytucyjny
Sygnatura:
VII.510.9.2017
Data sprawy:
2017-02-09
Rodzaj sprawy:
zawiadomienie do Trybunału Konstytucyjnego o przystąpieniu do postępowania w sprawie wniosku (WTK)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Konstytucyjnego, Międzynarodowego i Europejskiego
Wynik sprawy:
Opis sprawy:

Przystąpienie do postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym w sprawie wniosku Prokuratora Generalnego dotyczącego legalności wyboru sędziów Trybunału Konstytucyjnego.

Prokurator Generalny zgłosił wątpliwości co do zgodności uchwały Sejmu RP z dnia 26 listopada 2010 r. w sprawie wyboru trzech sędziów Trybunału Konstytucyjnego z Konstytucją. Jak wskazał wnioskodawca, problem konstytucyjny dotyczy legalności pojęcia uchwały w sprawie wyboru sędziów TK (art. 7 Konstytucji) i spełnienia wymogu indywidualnego wyboru, sformułowanego w art. 194 ust. 1 Konstytucji. W ocenie wnioskodawcy procedura wydania uchwały przeczy wyborowi indywidualnemu, co godzi również w zasadę praworządności. Ponadto, w uchwale nie zostało wskazane, na które z wakujących miejsc zostały wybrane poszczególne osoby.

W ocenie Rzecznika Praw Obywatelskich powyższy wniosek Prokuratora Generalnego nie ma jednak uzasadnionych merytorycznych podstaw, a ponadto dotyczy materii, która nie podlega kognicji Trybunału Konstytucyjnego. Rzecznik przypomniał, że z art. 188 pkt 3 Konstytucji wynika właściwość Trybunału Konstytucyjnego do orzekania również w sprawie uchwał Sejmu RP, o ile uchwały te wyrażają treści normatywne. Tymczasem zaskarżona przez Prokuratora Generalnego uchwała Sejmu realizuje funkcję kreacyjną polegającą na obsadzeniu zwolnionych stanowisk sędziowskich w TK. Uchwała ta, podjęta na podstawie art. 194 ust. 1 Konstytucji ma co do zasady charakter konkretno-indywidualny. Jej istota sprowadza się do wyboru imiennie wskazanej w treści uchwały osoby na stanowisko sędziego Trybunału Konstytucyjnego. W rezultacie uchwała o wyborze sędziego TK nie nosi cech właściwych dla „przepisu prawa”, o którym mowa w art. 188 pkt 3 Konstytucji.

W świetle powyższego należy uznać, że uchwała Sejmu RP z dnia 26 listopada 2010 r. nie spełnia kryterium formalnego (nie jest aktem kwalifikowanym przez Konstytucję jako źródło prawa), ani kryterium materialnego, nie ustanawia bowiem żadnej normy prawnej. W związku z tym wydanie w tej sprawie orzeczenia przez Trybunał Konstytucyjny jest niedopuszczalne, co uzasadnia wniosek o umorzenie postępowania w niniejszej sprawie.