Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Kasacja w sprawie pominięcia obligatoryjnego orzeczenia o obowiązku naprawienia szkody z dnia 2018-05-07.

Adresat:
Sąd Najwyższy
Sygnatura:
II.511.622.2017
Data sprawy:
2018-05-07
Rodzaj sprawy:
kasacja karna (RKK)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Karnego
Wynik sprawy:
Opis sprawy:

Kasacja w sprawie pominięcia obligatoryjnego orzeczenia o obowiązku naprawienia szkody.

Rzecznik Praw Obywatelskich zauważył, że zgodnie z treścią Kodeksu postępowania karnego, w brzmieniu przed 1 lipca 2015 r., jeżeli nie wytoczono powództwa cywilnego, pokrzywdzony, a także prokurator, może aż do zakończenia pierwszego przesłuchania pokrzywdzonego na rozprawie głównej złożyć wniosek o naprawienie szkody. Natomiast po wejściu w życie, z dniem 1 lipca 2015 r., nowelizacji przepisów wniosek o naprawienie szkody może zostać złożony aż do zamknięcia przewodu sądowego na rozprawie głównej. Subsydiarny akt oskarżenia wniesiony został w stanie prawnym przed dniem 1 lipca 2015 r., to przewód sądowy został otwarty na rozprawie w dniu 19 października 2015 r., po wejściu w życie nowelizacji. Przepisy intertemporalne tej ustawy stanowiły, które z regulacji prawa procesowego należy w tej sytuacji stosować, lecz ta regulacja umknęła uwadze Sądu odwoławczego. Przepis intertemporalny stanowi, że w sprawach, w których przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy wniesiono do sądu akt oskarżenia i przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy przesłuchano już pokrzywdzonego, przepis art. 49a Kodeksu postępowania karnego stosuje się w brzmieniu dotychczasowym.

W niniejszej sprawie świadek reprezentująca pokrzywdzoną spółkę została przesłuchana po raz pierwszy na rozprawie w dniu 4 grudnia 2015 r., a zatem po wejściu w życie powyżej wskazanej ustawy. Termin do złożenia wniosku o naprawienie szkody wynikał z ustawy w brzmieniu po dniu 1 lipca 2015 r., zaś sam wniosek mógł być wniesiony do czasu zamknięcia przewodu sądowego na rozprawie głównej. Pełnomocnik pokrzywdzonego pismem procesowym z dnia 24 lutego 2016 r złożył wniosek o orzeczenie wobec oskarżonej obowiązku naprawienia szkody w całości lub w części. To pismo procesowe zostało złożone na rozprawie, co odzwierciedla treść protokołu rozprawy. Konkludując, w ocenie Rzecznika, złożony przez pełnomocnika pokrzywdzonego w dniu 24 lutego 2016 r. wniosek o naprawienie szkody został złożony w terminie przewidzianym przepisami Kodeksu postępowania karnego.

 


Data odpowiedzi:
2019-01-31
Opis odpowiedzi:
Kasacja uwzględniona (wyrok z 31 stycznia 2019 r., sygn. akt II KK 173/18).
W ocenie Sądu Najwyższego nie ulega wątpliwości, że w sytuacji, gdy pokrzywdzony nie został przesłuchany na rozprawie głównej przed dniem 1 lipca 2015 r., to zgodnie z treścią art. 49a k.p.k. w nowym brzmieniu może on złożyć wniosek o naprawienie szkody aż do zamknięcia przewodu sądowego.