Skarga do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w sprawie o zwrot podania w sprawie umorzenia lub odstąpienia od żądania zwrotu nienależnie pobranego zasiłku pielęgnacyjnego z dnia 2019-10-15.
Skarga do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w sprawie o zwrot podania w sprawie umorzenia lub odstąpienia od żądania zwrotu nienależnie pobranego zasiłku pielęgnacyjnego.
Decyzją z dnia 9 października 2008 r. stronie przyznano bezterminowo prawo do zasiłku pielęgnacyjnego. W dniu 21 marca 2019 r. działający z upoważnienia Prezydenta Miasta Inspektor w Wydziale Spraw Społecznych i Świadczeń wystąpił do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o informacje, czy strona posiada prawo do dodatku pielęgnacyjnego. W odpowiedzi ZUS poinformował, że strona jest uprawniona do dodatku pielęgnacyjnego od dnia 1 grudnia 2011 r. W związku z uzyskaniem przez stronę dodatku pielęgnacyjnego do emerytury od dnia 1 grudnia 2011 r. działający z upoważnienia Prezydenta Miasta Naczelnik Wydziału Spraw Społecznych i Świadczeń pismem z dnia 30 kwietnia 2019 r. na podstawie art. 16 ust. 7 ustawy o świadczeniach rodzinnych, zwrócił się do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o zwrot niesłusznie wypłaconego stronie w okresie od dnia 1 grudnia 2011 r. do dnia 30 kwietnia 2019 r. zasiłku pielęgnacyjnego w łącznej kwocie 13 805,52 zł. Organ emerytalny dokonuje potrąceń ze świadczenia emerytalnego strony począwszy od maja 2019 r.
Pismem z dnia 21 czerwca 2019 r. strona została poinformowana o wszczęciu z urzędu postępowania w sprawie uchylenia decyzji przyznającej zasiłek pielęgnacyjny z uwagi na pobieranie od 1 grudnia 2011 r. dodatku pielęgnacyjnego. Ostatecznie decyzją z dnia 18 lipca 2019 r. uchylono decyzję o uprawnieniu strony do pobierania zasiłku pielęgnacyjnego. Strona pismem z dnia 11 lipca 2019 r. wystąpiła do Urzędu Dzielnicy o umorzenie należności z tytułu zwrotu zasiłku pielęgnacyjnego wypłaconego w okresie pobierania dodatku pielęgnacyjnego. W uzasadnieniu wniosku wskazała, że nie miała świadomości o niesłusznym pobieraniu świadczenia, a Jej aktualna sytuacja zdrowotna i materialna uniemożliwia spłatę powstałego długu. Działający z upoważnienia Prezydenta Miasta Naczelnik Wydziału Spraw Społecznych i Świadczeń wydał postanowienie z dnia 16 lipca 2019 r. o zwrocie podania z dnia 11 lipca 2019 r. w sprawie umorzenia należności wskazując, że rozpatrzenie pisma strony nie jest możliwe, gdyż w tej sprawie właściwy jest sąd powszechny.
W ocenie Rzecznika Praw Obywatelskich nie sposób się zgodzić ze stanowiskiem wyrażonym przez organ I instancji w niniejszej sprawie, a postanowienie z dnia 16 lipca 2019 r. zostało wydane z pogwałceniem przepisów postępowania i z naruszeniem słusznego interesu strony. Zdaniem Rzecznika nie jest prawidłowe uznanie, że w postępowaniu będącym przedmiotem skargi dopuszczalne było zwrócenie stronie wniosku o umorzenie nienależnie pobranego zasiłku pielęgnacyjnego z uwagi na brak właściwości organu administracji do jego rozpatrzenia. Organ rozstrzygający w sprawie w sposób wadliwy ustalił zatem, że istnieją przesłanki do zwrotu podania strony z dnia 11 lipca 2019 r. i w konsekwencji nie dopełnił obowiązku merytorycznego rozpatrzenia sprawy.
W opinii Rzecznika organ winien wszcząć postępowanie, a następnie rozpoznać sprawę co do istoty. Zgodnie z art. 30 ust. 9 u.o.ś.r. organ właściwy, który wydał decyzję w sprawie nienależnie pobranych świadczeń rodzinnych, może umorzyć kwotę nienależnie pobranych świadczeń rodzinnych łącznie z odsetkami w całości lub w części, odroczyć termin płatności albo rozłożyć na raty, jeżeli zachodzą szczególnie uzasadnione okoliczności dotyczące sytuacji rodziny. Zdaniem Rzecznika fakt zastosowania mechanizmu zwrotu świadczeń nienależnych przez organ emerytalno-rentowy, nie może stanowić przesłanki do uznania, że w sprawie będącej przedmiotem wniosku strony z dnia 11 lipca 2019 r. właściwym do rozstrzygania w oparciu o art. 30 ust. 9 u.o.ś.r. jest sąd powszechny.