Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Skarga do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego na bezpodstawne objęcie kwarantanną z dnia 2020-05-28.

Adresat:
Wojewódzki Sąd Administracyjny
Sygnatura:
V.7018.368.2020
Data sprawy:
2020-05-28
Rodzaj sprawy:
skarga do Wojewódzkich Sądów Administracyjnych (WSA)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Administracyjnego i Gospodarczego
Wynik sprawy:
pozytywnie ze względu na uwzględnienie wystąpienia RPO
Opis sprawy:

Skarga do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego na bezpodstawne objęcie kwarantanną.

Uczestniczka postępowania powracająca z pracy w Republice Federalnej Niemiec przekroczyła granicę państwową, przy jej przekraczaniu została zobligowana do wypełnienia karty lokalizacyjnej. Dane wynikające z karty zostały umieszczone w Ewidencji Sanitarnej Straży Granicznej. W konsekwencji, uczestniczka została zakwalifikowana jako osoba objęta kwarantanną, wskutek czego uniemożliwiony jej został powrót do pracy w Republice Federalnej Niemiec.

Zaskarżona czynność została dokonana w oparciu o przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 2 maja 2020 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii. Przewidywało ono, że w okresie od 2 maja do odwołania, osoba przekraczająca granicę państwową w celu udania się do swojego miejsca zamieszkania lub pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jest zobowiązana do przekazania funkcjonariuszowi Straży Granicznej informacji lokalizacyjnych oraz odbycia obowiązkowej kwarantanny trwającej 14 dni licząc od dnia następującego po przekroczeniu tej granicy. Obowiązek poddania się kwarantannie wynikał z mocy samego prawa. Jego realizacja wymagała jednak podjęcia przez organ sprawujący kontrolę graniczną czynności materialno-technicznej polegającej na stwierdzeniu, że wobec danej osoby nie zachodzą przewidziane rozporządzeniem wyłączenia.

Legalną definicję kwarantanny zawiera art. 2 pkt 2 ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi, zgodnie z którym, kwarantanną jest odosobnienie osoby zdrowej, która była narażona na zakażenie, w celu zapobieżenia szerzeniu się chorób szczególnie niebezpiecznych i wysoce zakaźnych. Ponadto zgodnie z art. 34 ust. 2 ustawy kwarantanną orzekaną na mocy decyzji administracyjnej wydawanej przez organ Inspekcji Sanitarnej mogą zostać objęte osoby, które były narażone na chorobę zakaźną lub pozostawały w styczności ze źródłem biologicznego czynnika chorobotwórczego, a nie wykazują objawów chorobowych. Wprowadzając w rozporządzeniu z dnia 2 maja 2020 r. obowiązek poddania się kwarantannie, Rada Ministrów postanowiła, że co do zasady podlegać jej będzie każda osoba przekraczająca granicę państwową, w celu udania się do swojego miejsca zamieszkania lub pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Tym samym rozstrzygnęła o objęciu kwarantanną nie tylko osób, które w świetle ustawy mogą jej podlegać. Rozszerzając w ten sposób ustawowe pojęcie kwarantanny, Rada Ministrów wykroczyła poza zakres przyznanego jej upoważnienia. Na jego mocy mogła bowiem nałożyć obowiązek kwarantanny wyłącznie na osoby, które spełniają wynikające z ustawy przesłanki zdrowotne objęcia kwarantanną.

 


Data odpowiedzi:
2020-11-25
Opis odpowiedzi:
Skarga uwzględniona (wyrok z 25 listopada 2020 r., sygn. akt IV SA/Wr 284/20).
Wojewódzki Sąd Administracyjny zauważył, że wszelkie istotne kwestie związane z materią ograniczenia swobody przemieszczania się powinny być rozstrzygnięte w ustawie. Zdaniem Sądu nie ma normatywnych podstaw do przyjęcia, że ustanowiona w rozporządzeniu Rady Ministrów kwarantanna nie jest tą kwarantanną, o której mowa w ustawie o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych i ludzi i do której zastosowania muszą być spełnione wskazane w przepisach ustawy przesłanki. Zgodnie z treścią ustawy warunkiem koniecznym skierowania na kwarantannę jest narażenie na chorobę zakaźną lub pozostawanie w styczności ze źródłem biologicznego czynnika chorobotwórczego. Tymczasem w rozporządzeniu wprowadzono obowiązek poddania się kwarantannie, któremu podlegać miała każda osoba przekraczająca granicę państwa. Dowodzi to tego, że rozporządzenie wykraczało poza granice delegacji ustawowej.