Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

Wystąpienie do Sekretarza Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie zasad przyznawania pomocy suszowej.

Do Rzecznika Praw Obywatelskich wpłynął wniosek obywatela dotyczący zmian zasad przyznawania pomocy suszowej wprowadzonych rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 14 listopada 2022 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie szczegółowego zakresu i sposobów realizacji niektórych zadań Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.

Zgodnie ze znowelizowanym rozporządzeniem, warunkiem otrzymania pomocy jest wykazanie sprzedaży produktów rolnych z gospodarstwa rolnego od dnia 1 stycznia 2021 r. do dnia 30 września 2022 r. w wysokości co najmniej 5000 złotych brutto. Z danych zamieszczonych w portalu Rządowego Centrum Legislacji wynika, że wskazane wyżej rozporządzenie nie zostało poddane konsultacjom publicznym. Z uwagi na liczne wątpliwości podnoszone w ostatnim czasie przez rolników w związku z funkcjonowaniem aplikacji suszowej zasadne, zdaniem Rzecznika, byłoby uzyskanie w tej sprawie stanowiska Krajowej Rady Izb Rolniczych.

Wnioskodawca podnosi, że wprowadzanie dodatkowego kryterium przyznania pomocy w postaci wykazania sprzedaży produktów rolnych z gospodarstwa rolnego od dnia 1 stycznia 2021 r. do dnia 30 września 2022 r. w wysokości co najmniej 5000 zł brutto uniemożliwia w praktyce uzyskanie pomocy przez małe gospodarstwa rolne, które dokonują sprzedaży jedynie nadwyżek uzyskanych plonów rolnych. W wyniku klęski suszy, gospodarstwa te nie uzyskały nadwyżek, a zebrane plony zmuszone były przeznaczyć na własne potrzeby. Z uzasadnienia projektu rozporządzenia wynika natomiast, że "wprowadzenie projektowanych przepisów nie będzie miało wpływu na działalność mikroprzedsiębiorców oraz małych i średnich przedsiębiorców prowadzących działalność".

Mając na uwadze powyższe, Rzecznik zwrócił się do Ministra z prośbą o zajęcie stanowiska w sprawie i wskazanie, czy pomocą suszową zostaną objęte również małe gospodarstwa rolne utrzymujące się ze sprzedaży nadwyżek uzyskanych plonów.

 

Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:

Data odpowiedzi:

Opis odpowiedzi:

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi w piśmie z 16 grudnia 2022 r. wskazał, że celem pomocy, udzielanej zgodnie z przepisami § 13zs rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 27 stycznia 2015 r. w sprawie szczegółowego zakresu i sposobów realizacji niektórych zadań Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, jest umożliwienie rodzinom, którym zagraża utrata płynności finansowej w związku z wystąpieniem w gospodarstwie rolnym w rozumieniu przepisów o podatku rolnym szkód spowodowanych wystąpieniem w 2022 r. niekorzystnych zjawisk atmosferycznych, przezwyciężenie trudnej sytuacji materialnej oraz wsparcie ich w wysiłkach zmierzających do zaspokojenia niezbędnych potrzeb i umożliwienie im życia w odpowiednich warunkach. Pomoc ta skierowana jest więc do rodzin, które utrzymują się z prowadzonej działalności rolniczej. W odpowiedzi wskazano, że po uruchomieniu naboru wniosków o przedmiotową pomoc do Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi zaczęły napływać sygnały, że o pomoc ubiegają się również właściciele gospodarstw rolnych, którzy nie prowadzą w nich żadnej działalności rolniczej. Minister zaznaczył, że uwzględniając powyższe oraz trwający nabór wniosków o pomoc, w trybie pilnym wprowadzono przepisy, zgodnie z którymi pomoc przysługuje rodzinie, która wykaże sprzedaż produktów rolnych z własnego gospodarstwa rolnego od dnia 1 stycznia 2021 r. do dnia 30 września 2022 r. w wysokości co najmniej 5.000 zł brutto. Dodatkowo wprowadzono także zmiany umożliwiające udokumentowanie sprzedaży produktów rolnych nie tylko fakturami, ale również innymi dokumentami np. oświadczeniem.