1. W sprawie stanowiska RPO w kwestii zgodności art. 12 ust. 1 ustawy o świadczeniach rodzinnych ze standardami ochrony praw dziecka z dnia 2006-01-19.
1. W sprawie stanowiska RPO w kwestii zgodności art. 12 ust. 1 ustawy o świadczeniach rodzinnych ze standardami ochrony praw dziecka.
Przewodniczący Senackiej Komisji Rodziny i Polityki Społecznej zwrócił się do Rzecznika w dniu 5.01.2006 r. z prośbą o opinię do art. 12 ust. 1 ustawy o świadczeniach rodzinnych przyznającego specjalny dodatek z tytułu samotnego wychowywania dziecka. Rzecznik stwierdził, że w polskim prawie nie ma przepisów, które obligowałyby matkę dziecka pozamałżeńskiego do ustalenia ojcostwa dziecka. Ustawodawca poprzez takie a nie inne sformułowanie wymogów uzyskania dodatku, tworzy nową ofertę uzyskania wsparcia socjalnego dla dzieci pozamałżeńskich. Nie tylko zakłada, że ojciec dziecka może być nieznany, ale i pozostawia matce wybór, czy ma takim pozostać. Oferta, o której mowa związana jest z uzyskaniem stałego i względnie wysokiego świadczenia socjalnego, zatem w części przypadków skorzystanie z niej może być wynikiem wspólnego wyboru obojga rodziców. Racjonalny ustawodawca powinien przewidzieć skutki takiego zapisu zwłaszcza, że podobny błąd został niedawno popełniony w tej samej ustawie i wywołał nieodwracalne skutki społeczne. Sytuacje takie nie powinny być sztucznie kreowane przez ustawodawcę deklarującego finansowe wsparcie państwa, gdyż w każdym przypadku prowadzą do naruszenia standardów chroniących podstawowe prawa dziecka, zagwarantowanych w Konwencji o prawa dziecka (prawo do wychowania dziecka wspólnie przez oboje rodziców, obowiązek państwa poszanowania tożsamości dziecka i poznania rodziców, obowiązek państwa zapewnienia łożenia na dziecko przez rodziców), a także w Konstytucji RP (gwarancja ochrony praw dziecka - art. 72, ochrona i opieka państwa nad małżeństwem, rodziną, macierzyństwem i rodzicielstwem - art. 18).
Inf. 1-3/2006, str.