Biuletyn Informacji Publicznej RPO

Pełnomocniczka RPO ds. wdrażania postanowień Konwencji o prawach osób z niepełnosprawnościami Monika Wiszyńska-Rakowska wzięła udział w odbywającym się 8-9 listopada sympozjum pn. „W drodze do skutecznego wspierania w niezależnym życiu - dorosłość osób z niepełnosprawnością intelektualną” zorganizowanym z okazji jubileuszu 60-lecia Polskiego Stowarzyszenia na rzecz Osób z Niepełnosprawnością Intelektualną (PSONI).

Sympozjum zorganizowane zostało przez PSONI we współpracy merytorycznej z Zespołem Badań Naukowych nad Niepełnosprawnością Intelektualną – krajową jednostkę IASSIDD – Międzynarodowego Stowarzyszenia do Badań Naukowych nad Niepełnosprawnością Intelektualną i Rozwojową.

Monika Wiszyńska-Rakowska w wystąpieniu inaugurującym sympozjum podkreśliła, że monitorowanie Konwencji to zadanie zarówno Rzecznika Praw Obywatelskich, właściwego ministra, jak i samych osób z niepełnosprawnościami. Konwencja wskazuje, że to same osoby z niepełnosprawnościami wiedzą z jakimi trudnościami się mierzą i jakie zmiany muszą zostać wprowadzone, aby ich prawa były respektowane zgodnie z Konwencją.

Drugiego dnia Sympozjum pełnomocniczka RPO poprowadziła panel „Jestem obywatelem, obywatelką”, którego uczestnicy skupili się na szerokim rozumieniu słowa obywatel.

Obywatel w ramach panelu to osoba, która aktywnie korzysta ze swoich praw i wolności. Na wstępie self-adwokat Piotr Biernacki przedstawił najważniejsze prawa z jego perspektywy – prawo do własnego mieszkania, prawo do pracy czy prawo do życia rodzinnego. Paneliści dyskutowali również o tym czy system edukacji przygotowuje nas do dorosłości i związanych z nią wyzwań. System edukacji powinien skupiać się przede wszystkich na przygotowaniu ucznia do niezależnego dorosłego życia. W trakcie dyskusji wskazano jako dobrą praktykę kluby samorzecznicze, które pozwalają na wspólną analizę sytuacji trudnych i wypracowywania rozwiązań na przyszłość. Omawiane były przykłady działań Klubów Świadomej Młodzieży i możliwości wpływu na otaczającą rzeczywistość. Młodzież opracowała postulaty dot. wyeliminowania głośnych dzwonków w szkołach, zapewnienia pokoju wyciszeń czy zastąpienia punktowej oceny z zachowania opisowym modelowaniem postaw prospołecznych. Ich działania przynoszą realną zmianę rzeczywistości. Paneliści podkreślili, że koncepcja podmiotowości osoby z niepełnosprawnością musi być wprowadzana z poszanowaniem praw obywatelskich wynikających z różnorodności potrzeb i możliwości.

Na koniec Monika Wiszyńska-Rakowska podkreśliła, że do Rzecznika Praw Obywatelskich można złożyć wniosek w przypadku naruszenia prawa przez organy władzy publicznej. Z kolei jeżeli dążymy do zmiany w prawie to warto korzystać z możliwości składania petycji.

Sympozjum było okazją do zaprezentowania różnych aspektów niezależnego, dorosłego życia osób z niepełnosprawnością intelektualną  i działań PSONI, które od 60. lat do tego prowadzą. W panelach dyskusyjnych podczas Sympozjum, wraz z naukowcami i naukowczyniami, wzięły udział osoby z niepełnosprawnością intelektualną - self-adwokaci i self-adwokatki z kół terenowych PSONI.

PSONI jest największą ogólnopolską organizacją działającą od 60 lat na rzecz osób z niepełnosprawnością intelektualną. IASSIDD zrzesza naukowców i naukowczynie z całego świata zajmujących się badaniami i szerzeniem wiedzy dotyczącej niepełnosprawności intelektualnej w różnych obszarach i aspektach: medycznym, psychologicznym, edukacyjnym, społecznym i wielu innych, także - interdyscyplinarnym.