sekcja
Równe Traktowanie - Aktualności
Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich zostało wyróżnione specjalną nagrodą "Złotego Wachlarza”. Przyznała ją International Organization for Migration (IOM – Agencja ds. Migrantów ONZ) za konsekwentne działania na rzecz praw migrantów.
Nagrodę wręczono 17 grudnia 2018 r. w Warszawie. 18 grudnia obchodzony jest Międzynarodowy Dzień Migranta, przebiegający w tym roku pod hasłem „Migracja z godnością”.
- Brak edukacji antydyskryminacyjnej w szkołach wpływa na postępującą nietolerancję dla ‘inności”
- Dlatego Rzecznik Praw Obywatelskich jest zaniepokojony zniechęcaniem uczniów i nauczycieli do takich przedsięwzięć oraz zapowiedziami sankcji dyscyplinarnych
- Powołuje się na blokowanie edukacji antydyskryminacyjnej w związku z organizacją 26 października 2018 r. „Tęczowego piątku” w szkołach
- Obowiązek edukacji antydyskryminacyjnej wynika z wielu wiążących Polskę konwencji – podkreśla Rzecznik
- Polski rząd postanowił nie przystępować do porozumienia Global Compact w sprawie m.in. poprawy sytuacji migrantów, które ma być podpisane w grudniu 2018 r. podczas konferencji ONZ w Marrakeszu
- Zdaniem Rzecznika mimo to polska polityka migracyjna powinna uwzględniać cele tego porozumienia
- Należy do nich zapewnienie szacunku, ochrony i przestrzegania praw człowieka wszystkim migrantom - niezależnie od ich statusu i etapu migracji
- Sygnatariusze zobowiązują się też do wyeliminowania wszelkich form dyskryminacji, w tym rasizmu, ksenofobii i nietolerancji wobec imigrantów i ich rodzin
- Wojewoda lubelski Przemysław Czarnek podtrzymuje nazwanie homoseksualizmu „zboczeniem” i twierdzi, że nie jest to określenie obraźliwe
- Mianem „promocji zboczeń” wojewoda nazwał październikowy Marsz Równości w Lublinie
- W piśmie do wojewody RPO uznał, że ta wypowiedź może być przejawem „mowy nienawiści” ze względu na orientację seksualną
- W odpowiedzi Przemysław Czarnek napisał, że Rzecznik ignoruje bezsporne znaczenie słowa „zboczenie”, a zdecydowana większość obywateli to heteroseksualiści
- 16 listopada na świecie obchodzony jest dzień tolerancji. Ustanowiła go ONZ w 1995 r. z okazji przyjęcia przez państwa członkowskie UNESCO Deklaracji na temat Zasad Tolerancji:
- Polacy mają przede wszystkim kłopoty z akceptacją i tolerancją osób chorujących na schizofrenię, muzułmanów. Nieco rzadziej – osób homoseksualnych czy cudzoziemców (Ukrainców) – wynika z najnowszych badań przeprowadzonych na zlecenie BRPO przez KANTAR Public
- Jest śledztwo w sprawie nawoływania na stronach ONR do nienawiści na tle różnic narodowościowych i rasowych oraz propagowania totalitarnego ustroju państwa
- Warszawską prokuraturę o sprawie zawiadomił Rzecznik Praw Obywatelskich
- Początkowo odmówiła ona wszczęcia postępowania. Sąd uchylił tę odmowę
- Pani Idze odmówiono wpisania do polskich akt stanu cywilnego aktu urodzenia jej syna - z małżeństwa jednopłciowego w Wlk.Brytanii
- W precedensowym wyroku NSA ocenił, że doszło do dyskryminacji dziecka-obywatela RP i zwrócił sprawę urzędowi stanu cywilnego
- RPO, który przyłączył się do sprawy, wskazywał że polskie przepisy należy stosować zgodnie z Konstytucją i Konwencją o prawach dziecka oraz według zasady priorytetu dobra dziecka
- NSA uznał te argumenty; podkreślił, że sprawa nie dotyczy związku dwóch osób jednej płci, ale dziecka "w jakimś zakresie wyjętego spod prawa"
- Będzie dochodzenie w sprawie nawoływania na stronach ONR do nienawiści na tle różnic narodowościowych, etnicznych i rasowych oraz propagowania faszystowskiego lub innego totalitarnego ustroju państwa
- Sąd uchylił odmowę wszczęcia takiego dochodzenia przez stołeczną prokuraturę, o co wnosił Rzecznik Praw Obywatelskich
- Tekst głosił m.in., że osoby o innym pochodzeniu odpowiadają za wzrost przestępczości i konflikty „między rdzenną ludnością a kolorowymi imigrantami”, co ma doprowadzić do „kulturowego i cywilizacyjnego ludobójstwa na rdzennej ludności o białej skórze”
- Wzbudza to u znacznej części czytelników uczucia niechęci i wrogości do osób innego pochodzenia – ocenił sąd
- Wojewoda lubelski Przemysław Czarnek wrzucił na youtube filmik „Czarnek przeciwko zboczeniom, dewiacjom i wynaturzeniom”, gdzie Marsz Równości w Lublinie określa jako „obrzydliwy”, a rodziny tworzone przez osoby tej samej płci - „zboczeniami”, „dewiacjami” i „wynaturzeniami”
- RPO przypomina wojewodzie o zasadach prawa obowiązujących w Polsce: o konstytucyjnym zakazie dyskryminacji i o postanowieniach ustawy o równym traktowaniu
- Wypowiedź wojewody może stanowić przejaw mowy nienawiści ze względu na orientację seksualną wobec uczestników tego wydarzenia
- Im częściej słyszymy agresję słowną, tym mniej zwracamy na nią uwagę i chętniej jej używamy. Dlatego też publiczne przyzwolenie na używanie języka pogardy jest wyjątkowo niebezpieczne – ostrzega RPO
Forum Antydyskryminacyjne jest skierowane do przedstawicieli i przedstawicielek organizacji pozarządowych oraz grup nieformalnych podejmujących działania na rzecz równego traktowania.
- Jednolity system orzekania o niepełnosprawności wypracowany w udziałem organizacji osób z niepełnosprawnościami
- Likwidacja instytucji ubezwłasnowolnienia
- Zapewnienie prawa osób z niepełnosprawnościami do samodzielnego życia w społeczności lokalnej i ze wsparciem asystentów osobistych
- Uwzględnienie perspektywy praw kobiet z niepełnosprawnościami
- Trzeba poprawić organizację lekcji religii mniejszościowych i etyki, tak by rodzice wiedzieli, że takie lekcje są możliwe
- Obowiązek organizowania takich lekcji powinien być nałożony na szkoły mocą ustawy, a nie wyłącznie rozporządzenia MEN
- Dyrektorzy powinni mieć obowiązek informowania rodziców i uczniów o możliwości i zasadach organizacji takich lekcji, bo inaczej wielu rodziców nawet nie dowie się o przysługujących im prawach
- Wszelkie bariery w dostępie do lekcji religii mniejszościowych lub lekcji etyki to dyskryminacja
Pełnomocnik Terenowy RPO w Katowicach poprosił Komendanta Miejskiego Policji w Katowicach o wyjaśnienia dotyczące legitymowania przez funkcjonariuszy Policji i zapowiedzi dalszych działań wobec osób, które 8 września 2018 r., podczas Marszu Równości w Katowicach, miały na koszulkach i flagach tęczowego orła.
BPK.519.62.2018
- Od 1 października uczelnie będą musiały dożywotnio zatrudniać naukowców, którzy jednocześnie są sędziami Trybunału Konstytucyjnego, Sądu Najwyższego lub NSA
- Osoby te zostaną wyłączone spod rygorów obowiązujących innych uczonych, którzy - aby utrzymać pracę na uczelni - muszą wykazywać się osiągnieciami naukowymi
- Zdaniem RPO rozwiązanie takie narusza trzy konstytucyjne zasady: zasadę autonomii szkół wyższych, zasadę równości oraz zasadę ochrony pracy
Rzecznik praw obywatelskich Adam Bodnar spotkał się 11 września 2018 r. z przedstawicielami organizacji pozarządowych z Ukrainy, zaangażowanych w obronę praw człowieka. Spotkanie zostało zorganizowane za pośrednictwem Amerykańskiej Agencji ds. Rozwoju Międzynarodowego.
Tematem przewodnim wizyty było wsparcie zaangażowania politycznego mniejszości, w tym osób LGBT oraz zwiększenie ich świadomego uczestnictwa w życiu społecznym.
- Język lekceważenia, czy wręcz poniżenia, nie może pozostać bez naszej reakcji. Dbanie o odpowiedni poziom debaty publicznej, w której priorytetem będzie poszanowanie godności każdego człowieka, stanowi naszą wspólną odpowiedzialność.
Od 23 do 26 lipca 2018 r. w siedzibie ONZ Nowym Jorku odbywa się kolejna, dziewiąta sesja grupy roboczej OEWGA (Open-ended Working Group on Ageing), która pracuje nad przygotowaniem Konwencji o prawach osób starszych.
- Rzecznik Praw Obywatelskich ponawia apel, aby polski rząd włączył się w prace Grupy roboczej ONZ ds. starzenia się, która pracuje nad przygotowaniem Konwencji o prawach osób starszych
- RPO przyjął z uznaniem odpowiedź rządu na pytania przewodniczącego Grupy - otwarta pozostaje jednak kwestia udziału przedstawiciela Polski w sesjach Grupy; kolejna odbywa się 23-26 lipca
- Udział w pracach to wyraz troski o przestrzeganie praw osób starszych nie tylko w kraju, ale i na świecie - podkreśla rzecznik. Konwencja dałaby szanse na wzmocnienie praw osób starszych i skuteczniejsze przeciwdziałanie ich dyskryminacji
- Matka opiekująca się dorosłym synem z niepełnosprawnością nie dostanie świadczenia pielęgnacyjnego (dziś to 1477 zł), bo pobiera wcześniejszą emeryturę (854 zł)
- We wtorek Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargę kasacyjną kobiety, do której przyłączył się Rzecznik Praw Obywatelskich, wnosząc o prokonstytucyjną wykładnię przepisów
- NSA uznał, że nie jest uprawniony do prokonstytucyjnej wykładni, a wystąpienie RPO powinno być kierowane do ustawodawcy
- Ocenił też, że nie naruszono konstytucyjnych praw skarżącej do wsparcia dla osób z niepełnosprawnościami, bo ma ona zapewniony dochód
- Sędzia z niepełnosprawnością powinien mieć prawo do obniżenia obowiązującego go wymiaru zadań, tak jak inne osoby z niepełnosprawnościami - uważa Rzecznik Praw Obywatelskich
- Według RPO inne stanowisko prowadzi do nieuzasadnionego konstytucyjnie gorszego traktowania sędziów wobec pozostałych osób z niepełnosprawnościami
- Tymczasem Ministerstwo Sprawiedliwości - w przeciwieństwie do resortu rodziny, pracy i polityki społecznej - nie widzi możliwości żądania przez sędziów z niepełnosprawnościami obniżania wymiaru zadań
Sprawa pani Marioli
Rzecznik Praw Obywatelskich przyłączył się do postępowania przed Naczelnym Sądem Administracyjnym. Chodzi o odmowę przyznania świadczenia pielęgnacyjnego matce opiekującej się synem z ciężką niepełnosprawnością, z powodu pobierania przez nią wcześniejszej emerytury. Świadczenie emerytalne pani Marioli jest niemal dwa razy niższe od świadczenia pielęgnacyjnego.
Rzecznik praw obywatelskich Adam Bodnar i jego zastępczyni Sylwia Spurek oraz pracowniczki Zespołu ds. Równego Traktowania Biura RPO spotkali się z rodzicami osób LGBT (lesbijek, gejów, osób biseksualnych i transpłciowych) - przedstawicielami stowarzyszenia "My, Rodzice" i "Akceptacja".
- W woj. mazowieckim było zaś 31 postępowań w odniesieniu do ofiar przestępstw z krajów muzułmańskich - badania wykazują zaś, że doszło tam do 4300 takich czynów
- Wynika z nich np., że w woj. małopolskim w latach 2016-2017 popełniono 44 tys. przestępstw z nienawiści wobec społeczności ukraińskiej – tymczasem prowadzono tam tylko 18 postępowań karnych w tych sprawach
- Rzeczywista skala przestępstw z nienawiści w Polsce wobec Ukraińców, migrantów z państw muzułmańskich i z Afryki Subsaharyjskiej jest bardzo niedoszacowana; tylko 5% jest zgłaszane policji – wskazują badania Biura RPO i biura ODIHR/OBWE
Ofiary tych przestępstw zmieniają codzienne nawyki - rezygnują z publicznego używania jęz. ukraińskiego; muzułmanie unikają ubiorów kojarzących się z ich religią, a migranci z Afryki Subsaharyjskiej próbują ukrywać kolor skóry
Organy ds. równego traktowania wspierają ofiary dyskryminacji, monitorują i zgłaszają kwestie związane z dyskryminacją oraz promują równość w całej UE. Państwa członkowskie powinny zapewnić ich niezależność oraz środki niezbędne do przeciwdziałania z dyskryminacją ze wszystkich możliwych względów takich jak m.in. płeć, pochodzenie rasowe lub etniczne, religia lub przekonania, niepełnosprawność, wiek lub orientacja seksualna. Państwa członkowskie powinny także zapewnić podnoszenie świadomości na temat roli krajowych organów ds.
- Naczelny Sąd Administracyjny podtrzymał odmowę uznania aktu urodzenia dziecka z Wlk. Brytanii w związku dwóch Polek
- Sąd I instancji uznał, że brytyjski akt urodzenia jest sprzeczny z polskim prawem, które nie przewiduje wpisania dwóch kobiet jako rodziców
- Zdaniem Rzecznika Praw Obywatelskich, który przyłączył się do sprawy, z uwagi na dobro dziecka, akt urodzenia powinien być wpisany do polskich akt stanu cywilnego
- RPO wskazywał, że bez takiego wpisu dziecko nie ma potwierdzenia, że jest obywatelem polskim; nie dostanie numeru PESEL i nie będzie mogło korzystać z pełni praw obywatela
Zgromadzenie Ogólne ONZ, ustanawiając Światowy Dzień Uchodźcy, nadało dniu 20 czerwca szczególne znaczenie. Uwaga społeczności międzynarodowej skierowana jest tego dnia na tych, których los postawił przed dramatyczną koniecznością opuszczenia własnego domu.
Z satysfakcją przyjęliśmy orzeczenie Sądu Najwyższego z 14 czerwca 2018 r. oddalające skargę kasacyjną Prokuratora Generalnego w sprawie odmowy świadczenia usługi druku dla Fundacji LGBT Business Forum (sygn. II KK 333/17).
- Sąd Najwyższy oddalił kasację Prokuratora Generalnego w sprawie drukarza z Łodzi
- Uznano go za winnego wykroczenia polegającego na bezzasadnej odmowie wydrukowania rolll-upu fundacji LGBT
- W sprawie interweniował Rzecznik Praw Obywatelskich; według niego odmowa była niezgodną z prawem dyskryminacją ze względu na orientację seksualną
- Rząd ma pełną świadomość trudnej sytuacji materialnej osób z niepełnosprawnościami i ich rodzin oraz konieczności ponoszenia dodatkowych kosztów związanych m. in. z leczeniem czy rehabilitacją
- To odpowiedź wiceministra Krzysztofa Michałkiewicza, pełnomocnika rządu ds. osób z niepełnosprawnościami, na wystąpienie RPO w sprawie zapewnienia wsparcia osobom z niepełnosprawnościami i ich rodzinom
- Według Michałkiewicza istotne elementy Założeń Nowego Systemu Wsparcia „Za niezależnym życiem", przyjętych przez III Kongres Osób z Niepełnosprawnościami, znajdą się w tworzonej Strategii na rzecz Osób Niepełnosprawnych
- Nie przedstawił on jednak szczegółowych informacji. Nie odniósł się też bezpośrednio do uchwały Krajowej Rady Konsultacyjnej w sprawie systemowych rozwiązań na rzecz prowadzenia przez osoby z niepełnosprawnościami niezależnego życia
Wymianie doświadczeń i wiedzy, a także omówieniu wyzwań i barier, jakie przedstawiciele organizacji pozarządowych i grup nieformalnych napotykają w swojej pracy, poświęcone było I Forum Antydyskryminacyjne dla organizacji pozarządowych i grup nieformalnych udzielające wsparcia osobom doświadczającym nierównego traktowania.