Biuletyn Informacji Publicznej RPO

Zgodnie z przepisami Prawa budowlanego właściciel lub zarządca obiektu budowlanego ma obowiązek utrzymywać i użytkować obiekt zgodnie z zasadami określonymi w tej ustawie, a więc w należytym stanie technicznym i estetycznym. W przypadku stwierdzenia, że obiekt budowlany powoduje swym wyglądem oszpecenie otoczenia, organ nadzoru budowlanego nakazuje właścicielowi lub zarządcy obiektu w drodze decyzji usunięcie stwierdzonych nieprawidłowości. Na tle spraw rozpatrywanych przez organy nadzoru budowlanego powstają jednak wątpliwości co do zasadności stosowania nakazu w sytuacji otrzymania informacji o istnieniu na budynkach napisów, symboli lub znaków, które wypełniają znamiona przestępstwa dyskryminacyjnego. Zdaniem Rzecznika umieszczenie na budynku nienawistnych napisów może być interpretowane jako nienależyty stan estetyczny i prowadzić do takiego oszpecenia otoczenia, które będzie podstawą interwencji odpowiedniego organu. Jednak analiza sposobu podejmowania działań przez organy nadzoru budowlanego wskazuje na rozbieżności w interpretowaniu przepisów regulujących utrzymywanie obiektów budowlanych. Należy mieć przy tym na uwadze, że omawiane nakazy powinny być wydawane w ostateczności, ponieważ zwykle sami właściciele czy zarządcy obiektów są osobami poszkodowanymi tego rodzaju działaniami osób trzecich. Wielokrotnie dzięki zaangażowaniu oraz pracy organizacji pozarządowych nienawistne hasła czy znaki są usuwane z przestrzeni publicznej bez potrzeby stosowania nakazu wydanego na podstawie Prawa budowlanego. Rzecznik Praw Obywatelskich zwraca się o poinformowanie o działaniach podjętych w celu ujednolicenia stosowania przez organy nadzoru przepisów ustawy Prawo budowlane.