Biuletyn Informacji Publicznej RPO

Z ogromnym smutkiem przyjęliśmy wiadomość o śmierci prof. Joanny Muszkowskiej-Penson – wybitnej obrończyni praw człowieka, niezwykle zasłużonej lekarki i wykładowczyni. Działaczki społecznej odważnie walczącej o ochronę ludzkiej godności. Była m.in. współzałożycielką ruchu hospicyjnego w Polsce. 

W 2006 roku została odznaczona Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski. W 2016 roku została wyróżniona przez Rzecznika Praw Obywatelskich Odznaką Honorową RPO „Za zasługi dla ochrony praw człowieka”.

Prof. Joanna Muszkowska-Penson w latach 1940-41 była żołnierzem Związku Walki Zbrojnej w Warszawie, łączniczką w grupie Album. Została aresztowana przez Gestapo, była więźniarką Pawiaka, a następnie została osadzona w obozie koncentracyjnym w Ravensbrück.

W okresie PRL była działaczką opozycji. Jako lekarz w sierpniu 1980 r. wspierała strajkujących stoczniowców, dołączyła następnie do „Solidarności”. Po wprowadzeniu stanu wojennego w swoim mieszkaniu ukrywała m.in. Piotra Dyka. W latach 80. była także osobistym lekarzem i tłumaczem Lecha Wałęsy.

W kwietniu 1981 r. została zatrzymana i następnie aresztowana za kolportowanie wydawnictw drugiego obiegu. Pozbawienie wolności powszechnie znanej i szanowanej lekarki spotkało się z protestami – petycję o jej uwolnienie podpisało kilka tysięcy osób. Kontynuowała działalność opozycyjną, udzielała się jako lekarka w czasie strajków w Stoczni Gdańskiej i w Porcie Gdańskim. Jako ordynator oddziału Szpitala Wojewódzkiego dawała w nim schronienie działaczom opozycji zagrożonym aresztowaniem.

Brała udział w powstaniu pierwszego w Polsce domowego Hospicjum Pallotinum.

Całe życie, postawa i działania Joanny Muszkowskiej-Penson są inspiracją dla kolejnych pokoleń. Pokazują, jak służyć innym i opiekować się najsłabszymi.

Rodzinie i Najbliższym Zmarłej składamy serdeczne kondolencje.

Rzecznik Praw Obywatelskich Marcin Wiącek oraz pracownicy Biura RPO