Przedmiotem postępowania jest przepis ustawy o zatrudnianiu pracowników tymczasowych, określający właściwość miejscową sądu pracy. Rzecznik podziela wątpliwości, że zakwestionowany przepis w zakresie, w jakim nie przewiduje prawa wyboru właściwego miejscowo sądu do rozpatrzenia roszczeń pracownika tymczasowego jest niezgodny z zasadą równego dostępu pracowników do sądów (art. 32 ust. 1 w związku z art. 41 ust. 1 Konstytucji).
SPRAWA III.7044.65.2015 z dnia 5 października 2015 r. - zgłoszenie udziału w postępowaniu przed Trybunałem Konstytucyjnym w sprawie pytań prawnych Sądu Rejonowego w Gliwicach VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych (sygn. akt P 121/15).
Możliwość publikowania przez dziennikarzy wizerunku i danych osób publicznych, z których działalnością wiąże się prowadzone przeciwko nim postępowanie karne, bez konieczności uzyskiwania zgody prokuratora czy sądu.
Zdaniem Rzecznika art. 13 ust. 2 Prawa prasowego w zakresie, w jakim zakazuje publikowania danych osobowych i wizerunku osób publicznych, w stosunku do których prowadzone jest postępowanie karne mające za przedmiot ich działalność publiczną, jest niezgodny z konstytucyjnie chronioną wolnością słowa.
Zakwestionowany przepis ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa umożliwia Agencji Nieruchomości Rolnych pobieranie od osób, które bez tytułu prawnego zajmują grunty rolne Agencji pięciokrotną stawkę czynszu dzierżawnego.
Sprawa dotyczy zasad ustalania należnego Agencji Nieruchomości Rolnych wynagrodzenia za korzystanie z nieruchomości przez osobę władającą nią bez tytułu prawnego.
W tej sprawie czyn polegał na poświadczeniu przez właściciela firmy w dokumencie czasu pracy pracownika nieprawdy, za co na właściciela firmy nałożono w trybie ustawy o transporcie drogowym karę pieniężną i jednocześnie wszczęto postępowanie karne o przestępstwo poświadczenia nieprawdy w dokumencie.
Rzecznik przedstawił stanowisko, że dochodzi tu do naruszenia zakazu podwójnego karania, albowiem w art. 92a ust. 1 ww. ustawy mamy do czynienia ze środkiem represyjnym.
Sprawa dotyczy izolacji od społeczeństwa po odbyciu kary pozbawienia wolności w Krajowym Ośrodku Zapobiegania Zachowaniom Dyssocjalnym w Gostyninie i przepisów ustawy która na to pozwala – jej szerokiego zakresu podmiotowego oraz niedookreśloną treść unormowań w oparciu o które sąd decyduje o izolacji bądź nadzorze prewencyjnym.
Zdaniem Rzecznika norma prawna dopuszczająca wydanie decyzji nakazującej zwrot nienależnie pobranego świadczenia rehabilitacyjnego, bez względu na upływ czasu przekraczający 15 lat od daty jego wypłaty, jest niezgodna z konstytucyjnymi zasadami zaufania obywatela do państwa i prawa oraz pewności prawa oraz prawem do zabezpieczenia społecznego.
W świetle art. 19 ustawy nowelizującej Kodeks karny nowe zasady orzekania kary łącznej nie znajdują zastosowania do przypadków, w których wszystkie kary uprawomocniły się przed dniem wejścia w życie nowelizacji, tj. przed 1 lipca 2015 r. Tymczasem zgodnie z ogólnymi założeniami prawa karnego cechą istotną dla uzasadnienia stosowania tych samych zasad orzekania kary łącznej powinien być moment popełnienia przestępstwa, nie zaś moment uprawomocnienia się poszczególnych kar jednostkowych lub łącznych.
Zdaniem Rzecznika przepis Ordynacji podatkowej, w zakresie, w jakim odnosi się do braku przedawnienia zobowiązań podatkowych zabezpieczonych hipoteką, tworzy mechanizm nieprzedawnialności zobowiązań podatkowych, który narusza konstytucyjną zasadę równości ochrony praw majątkowych. Taka regulacja prowadzi do nieuprawnionego przeniesienia ciężaru braku przedawnienia zobowiązań podatkowych tylko na jedną kategorię podatników – tych, którzy posiadają zabezpieczenie w formie hipoteki. W przypadku innych form zabezpieczenia przedawnienie zobowiązań nastąpi na zasadach ogólnych.
Sprawa dotyczy zasad opłaty składek za osobę wykonującą pracę na podstawie umowy zlecenia na rzecz pracodawcy, z którym pozostaje w stosunku pracy. Rzecznik podzielił stanowisko Sądu Apelacyjnego, że przepisy ustawy systemowej interpretowane w drodze wykładni rozszerzającej nie mogą stanowić podstawy prawnej do zobowiązania podmiotu prawa do ponoszenia daniny publicznej, w tym także zobowiązania do opłacania składek na ubezpieczenia społeczne. Ustawa systemowa powinna jednoznacznie określać, kto jest płatnikiem składek.
Sprawa dotyczy zasad przyznawania świadczeń emerytalnych w starym i nowym systemie ubezpieczeń społecznych. Osoby, których emerytura została wyliczona na „starych” zasadach (urodzone przed 1 stycznia 1949 r.), a które korzystały z urlopów wychowawczych, nie mogą skorzystać z możliwości przeliczenia wysokości emerytury i zwiększenia świadczenia po zmianach wprowadzonych w maju 2015 r.
Sprawa dotyczy termin do wniesienia przez pracownika odwołania od doręczenia oświadczenia pracodawcy o wypowiedzeniu umowy o pracę. W ocenie Rzecznika przepis art. 264 § 1 k.p. w zakresie, w jakim przewiduje jedynie siedmiodniowy termin do wniesienia przez pracownika odwołania od doręczenia oświadczenia pracodawcy o wypowiedzeniu umowy o pracę jest niezgodny z art. 45 ust. 1.
W ocenie Rzecznika nie ulega wątpliwości, że art. 491ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, wskazując na tryb postępowania sądowego, który w praktyce nie zapewnia skutecznej ochrony przyznanemu przez prawo roszczeniu, jest niezgodny z art. 45 ust. 1 Konstytucji. Powyższy przepis, przewidujący tryb procesowy realizacji roszczenia o przeniesienie na uprawniony podmiot prawa własności lokalu na podstawie art. 64 Kodeksu cywilnego w związku z art. 1047 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego, bez uwzględnienia faktu, że istnieją sytuacje, w których tryb ten nie jest adekwatnym instrumentem gwarantującym ochronę prawną temu roszczeniu, jest także niezgodny z art. 2 Konstytucji.
w przedmiocie niekonstytucyjności oraz sprzeczności z ustawą niektórych przepisów rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie standardów postępowania medycznego w dziedzinie anestezjologii i intensywnej terapii dla podmiotów wykonujących działalność leczniczą
Trybunał Konstytucyjny podzielił stanowisko Rzecznika Praw Obywatelskich (wyrok z dnia 3 grudnia 2015 r., sygn. akt K 34/15). Trybunał uznał, że ustawa o TK jest niezgodna z Konstytucją w zakresie, w jakim umożliwiła Sejmowi wybór w październiku 2015 r. dwóch sędziów TK w miejsce tych, których kadencja upływała w grudniu 2015 r.
Postępowanie umorzone (postanowienie z dnia 7 stycznia 2016 r., sygn. akt U 8/15). Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że zaskarżone uchwały nie mogą zostać uznane za akty normatywne. Nie spełniają one bowiem kryterium formalnego (tj. nie są aktami kwalifikowanymi przez Konstytucję jako źródła prawa), nie spełniają też kryterium materialnego (tj. nie ustanawiają norm prawnych).
Wniosek kwestionuje konstytucyjność przepisów Prawa budowlanego, które upoważniają Ministra do wprowadzenia ograniczeń zakresu prawa do wykonywania uprawnień budowlanych w drodze rozporządzenia, przy czym przepis kompetencyjny (art. 16 pkt. 3 ustawy) nie zawiera adekwatnych wytycznych treściowych; kwestionowany jest również szereg przepisów rozporządzenia z 2014 w sprawie samodzielnych funkcji w budownictwie (sygn. akt K 39/15).
Rozporządzenie zostało wydane na podstawie upoważnienia zawartego w art. 21 ustawy systemowej. Reguluje ono zagadnienia dotyczące zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w sposób, który zdaniem Prokuratora Generalnego odbiega od udzielonego upoważnienia. Rzecznik podziela to stanowisko (sygn. akt K 11/16).
W ocenie Rzecznika zakwestionowany przepis ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych rozumiany w ten sposób, że stanowi podstawę prawną nadania statusu płatnika składek dla pracodawcy za pracownika z tytułu umowy zlecenia zawartej przez tego pracownika z osobą trzecią, na podstawie której to umowy wykonywał pracę na rzecz własnego pracodawcy jest niezgodny z konstytucyjną zasadą demokratycznego państwa prawnego, prawem własności, a także narusza konstytucyjne gwarancje wolności działalności gospodarczej.
Wskazane we wniosku przepisy ustawy zmieniającej z dnia 30 grudnia 2015 r., przewidujące powoływanie i odwoływanie członków zarządu oraz członków rady nadzorczej przez ministra właściwego do spraw Skarbu Państwa i pozbawiające tym samym kompetencji Krajową Radę Radiofonii i Telewizji zdaniem Rzecznika stanowią naruszenie przepisów Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności oraz Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej.
Chodzi o uprawnienia Prokuratora Generalnego; możliwości pełnienia przez sędziego w stanie spoczynku funkcji doradcy Prokuratora Generalnego lub Prokuratora Krajowego. Brak stanowiska RPO.